ปราสาทหินในประเทศไทย

ปราสาทจังเกา หรือ พระธาตุจังเกา                  ตั้งอยู่ บ้านหนองปิงปอง   ตำบลโนนปูน  อำเภอไพรบึง  จังหวัดศรีสะเกษ  การเดินทางได้ 2 เส้นทาง คือ ถนนศรีสะเกษ – ขุนหาญ กม.34 เลี้ยวขวาไปตามถนนลาดยางบ้านหนองอารี ระยะทาง  8 กิโลเมตร ตามถนนลูกรัง ระยะทาง 5 กิโลเมตร ถึงบ้านหนองปิงปอง หรือ เส้นทางศรีสะเกษ – ขุขันธ์ เลี้ยวซ้ายผ่านอำเภอวังหินผ่าน บ้านดวนใหญ่ถึงบ้านพอกระยะทาง 40 กิโลเมตร  เลี้ยวซ้ายถนนเข้าบ้านพอกระยะทาง 4 กิโลเมตร                 ลักษณะที่พบเห็น โบราณสถาน 2 อย่าง คือกองอิฐดินเผาก้อนใหญ่ลักษณะทรงกลมเหมือนฐานพระธาตุ และฐานปรางค์เดี่ยว และใกล้ตัวปราสาทมีหนองน้ำขนาดใหญ่    ลักษณะศิลปะการก่อสร้างด้วยอิฐทั้งองค์  น่าจะเป็นโบราณสถานในพุทธศาสนา    สาเหตุที่ปราสาทพังทลาย    เพราะมีพวกค้าวัตถุโบราณแอบขโมยขุดค้นหาโบราณวัตถุ       ...

            กู่สมบูรณ์ ตั้งอยู่บริเวณข้างหนองใหญ่  บ้านหนองคู ตำบลเป๊าะ อำเภอบึงบูรพ์  เป็นปราสาทสามหลังบนฐานศิลา แลงเดียวกัน ปราสาทประธานก่อด้วยศิลาแลง ร่วมกับอิฐ  โดยก่อศิลาแลงด้านใน ก่ออิฐด้านนอก  มีทางเข้าทางด้านทิศตะวันออ ก  โดยทำเป็นมุขยื่นออกมา ส่วนยอดและมุขปราสาท หักพังลงมาหมด ที่มุขด้านตะวันออก  เสาประดับผนังมีร่องรอยแกะส ลักอยู่บริเวณบัวเชิงทับหลั งเหนือประตู เข้าสู่องค์ปราส าท  มีการสลักภาพเป็นสองแถว เป็นภาพบุบคคลในแถวบน  และภาพสิงห์แบกใบแถวล่าง ภายในองค์ปราสาทมีฐานรูปเค รพอยู่ 1 ฐาน  ปราสาทบริวารที่ขนาบอยู่สอง ข้าง ก่อด้วยศิลา  และมีทางเข้าด้านทิศตะวันออ กด้านเดียว  ผนังที่เหลือก่อเป็นประตูหล อก ปราสาททั้งสองหลังหักพัง  เหลือเพียงส่วนเรือนธาตุเพี ยงครึ่งเดียว  ภายในองค์ปราสาทด้านทิศใต้ม ีฐานรูปเคารพทำด้วยหินทราย ร ูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าหนึ่งฐาน  เจาะช่องสำหรับตั้งรูปเคารพ ไว้สองช่อง  บริเวณด้านหน้าปราวสาท พบชิ้นส่วนของยอดบัวปราสาทต กอยู่  ...

                                                   ปราสาทเยอ ตั้งอยู่ห่างจากถนนสายพยุห์ - ขุนหาญ ตรงหลักกิโลเมตรที่ 12 เพียง 1 กิโลเมตร อำเภอไพรบึง อยู่บริเวณวัดปราสาทเยอ ตำบลปราสาทเยอ อำเภอไพรบึง ในปัจจุบันสภาพของปราสาทเยอมีให้เห็นเพียง เนินดินที่มีซากอิฐหิน แลงทับถมกันเป็นกองสูงอยู่บนเนินศิลาพอจะมองเห็นประตูทางเข้าเป็น ช่องแคบๆหันหน้าไปทางทิศตะวันออก 2 ประตู กรอบประตูและศิลาทับ หลังทำด้วยหินทราย ศิลาทับหลังที่เหลืออยู่นั้น สลักเป็นรูป พระอินทร์ ทรงช้างเอราวัณกับสลักเป็นรูปเทวดาประทับเหนือเศียรเกียรติมุข จากการที่ปราสาทแห่งนี้หักพังไปมาก จึงไม่ทราบว่าลักษณะเดิมของปราสาท หลังนี้เป็นเช่นไร แต่สันนิษฐานว่าสร้างในราว พ.ศ. 1550 - 1650 

                                                                        เขาพระวิหาร         อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร  อยู่ในพื้นที่ของ อำเภอน้ำยืน อำเภอน้ำขุ่น จังหวัดอุบลราชธานี และอำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ มีเนื้อที่ประมาณ 81,250 ไร่ (130 ตารางกิโลเมตร) อาณาเขตด้านใต้ติดต่อกับประเทศกัมพูชา มีถนนและบันไดทางขึ้นสู่ปราสาทเขาพระวิหารบริเวณผามออีแดง ในตำบลเสาธงชัย อำเภอกันทรลักษ์ เป็นอุทยานแห่งชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 115 ตอนที่ 14 ก ลงวันที่ 20 มีนาคม 2541) นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 19 ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 83 ของประเทศ อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาพระวิหาร ป่าฝั่งลำโดมใหญ่ ท้องที่อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ และอำเภอน้ำยืน จังหวัดอุบลราชธานี เป็นพื้...

                        ปราสาทตาเล็ง             ปราสาทตาเล็ง หรือปราสาทลุมพุก เดิมตั้งอยู่ในเขตตำบลกันทรารมย์ อำเภอขุขันธ์ ต่อมามีการแยกตำบลออกเป็นตำบลปราสาท ทำให้ปราสาทตาเล็งขึ้นอยู่กับตำบลปราสาท โดยปราสาทตั้งอยู่ที่บ้านปราสาท หมู่ที่ ๑ ตำบลปราสาท อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ           ปราสาทตาเล็งเป็นปราสาทขนาดเล็กหลังเดี่ยว อยู่ท่ามกลางป่าใหญ่ทางด้านตะวันออกเขตหมู่บ้าน ตัวปราสาทมีการแกะสลักหินเป็นลวดลายสวยงามมากแห่งหนึ่ง ก่อด้วยหินทราย และอิฐบนฐานศิลาแลง หันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ส่วนยอดด้านบนหักพังกระจัดกระจายอยู่รอบๆตัวปราสาทหมดแล้ว ที่เหลือคือส่วนเรือนธาตุที่ก่อด้วยหินทรายเป็นกรอบประตูปราสาท เฉพาะด้านทิศตะวันออก อีกสามด้านก่อเป็นผนังทึบเป็นประตูหลอก คือแกะสลักหินรูปร่างคล้ายกับประตูแต่ไม่สามารถเข้าออกได้ เรียกว่าประตูหลอก        ...

ประวัติปราสาทปรางค์กู่ ตอนที่ 1 (โบราณสถาน) ปราสาทปรางค์กู่ ภาษากูยเรียกว่า “เถียด เซาะโก” ตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันตกของหมู่บ้าน ลักษณะเป็นปราสาท 3 หลัง สร้างเป็นแนวเรียงหน้ากระดานจากทิศใต้ไปทิศเหนือ ตั้งอยู่บนฐานที่สร้างด้วยหินศิลาแลงทั้งหมด ปราสาทหลังที่ 1 และ 2 สร้างด้วยอิฐมอญขนาดใหญ่ เสาแกะสลักลวดลายติดขอบประตูเพื่อรองรับทับหลัง เสาและทับหลังสร้างด้วยหินทราย ส่วนปราสาทหลังทิศเหนือเป็นหลังเดียวที่สร้างจากหินศิลาแลง มีเสาแกะสลักลวดลาย และทับหลังที่สร้างจากหินทรายเช่นกัน ยอดปราสาทเป็นบัวตูมมีลักษณะเช่นเดียวกันกับปราสาทศรีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ ปัจจุบันยอดปราสาทได้พังทลายลง ทับหลังและเสาติดขอบประตูได้ถูกโจรลักขโมยไปวัตถุบางชิ้นก็ตามกลับคืนมาได้และเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา มีหลายชิ้นที่นำมาเก็บไว้ที่วัดบ้านกู่ ปราสาทปรางค์กู่สร้างเมื่อ สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 สมัยขอมเรืองอำนาจ สันนิษฐานว่าสร้างเพื่อใช้เป็นสถาน “อโรคยาศาล” หรือสถานีอนามัยเพื่อรักษาคนป่วย ในสภาพที่ล้อมรอบด้วยสระน้ำ ซึ่งสภาวัฒนธรรมตำบลกู่ได้มีการสร้างทับหลังจำลอง ควา...

ปราสาทห้วยทับทัน (ปราสาทบ้านปราสาท หรือ ปราสาทบ้านโนนธาตุ )   ตั้งอยู่ที่วัดปราสาทพนาราม บ้านปราสาท หมู่ที่ 12 ตำบลปราสาท  อำเภอห้วยทับทัน   จังหวัดศรีสะเกษ  อยู่ห่างจากตัวจังหวัดศรีสะเกษ ตาม ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 226  ประมาณ 39 กิโลเมตร ถึงตัวอำเภอห้วยทับทัน เลี้ยวขวาไปตามทางหลวงชนบทอีกประมาณ 8 กิโลเมตร ปราสาทบ้านโนนธาตุ สร้างขึ้นตามความเชื่อในศาสนาพราหมณ์ เป็นศิลปกรรมร่วมสมัยแบบปาปวน ปราสาทแห่งนี้ถูกสร้างบูรณะมาแล้ว 3 ยุค [1]  สังเกตได้จากอิฐที่เรียงก้อนกัน ตัวปราสาท ปราสาทห้วยทับทัน สร้างขึ้นตั้งแต่ครั้งสมัย พระเจ้าสุริยวรมันที่ 1  ทรงครองราชย์ ราวพุทธศตวรรษที่ 16 ใช้เป็นที่ประดิษฐาน  เทพเจ้าตีมูรติ  เป็นปราสาทขอมโบราณแห่งหนี่งที่ถูกดัดแปลงในสมัยหลัง เช่นเดียวกับ ปราสาทศรีขรภูมิ   จังหวัดสุรินทร์  โดยเฉพาะส่วนหลังคา ซึ่งมีลักษณะคล้ายกัน แต่มีขนาดสูงกว่า ประกอบด้วยปรางค์อิฐ 3 องค์ ตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงเดียวกันในแนวเหนือ-ใต้ มีกำแพงล้อมรอบพร้อมซุ้มประตู ก่อด้วยศิลาแลง โดยมีการสันนิษฐานว่ามี 3 หรือ 4 ประตู แต่ในปัจจุ...