ปราสาทเขาน้อย

ปราสาทเขาน้อย

  ปราสาท หลังนี้เป็นศาสนสถานของศาสนาฮินดูแต่ยังไม่อาจระบุได้ว่าเป็นลัทธิใด  เป็นอาคารก่ออิฐไม่ผสมปูน 3 หลัง  พังทลายเหลือแต่ปรางค์องค์กลางกับเนินดินอีก 2 เนิน  พบโบราณวัตถุหลายชิ้นบริเวณบริเวณโบราณสถาน ได้แก่ ทับหลัง  ศิลปะเขมรแบบสมโบร์ไพรกุก (พุทธศตวรรษที่ 12-13) ติดอยู่เหนือกรอบประตูทางเข้าองค์กลาง  พบจารึก  อยู่บนแผ่นวงกบประตูปรางค์องค์กลาง ระบุมหาศักราช 559 ตรงกับ พ.ศ. 1180  นอกจากนี้เสาประดับกรอบประตูเป็นศิลปะเขมรแบบกุเลน (พุทธศตวรรษที่ 14-15)  ประติมากรรมรูปบุคคลมี 4 กร  แต่โบราณวัตถุเหล่านี้สูญหายและบางส่วนถูกย้ายไปเก็บรักษาจนหมดสิ้น  นอกจากนี้ยังพบทับหลัง4 ชิ้นที่ปราสาทองค์ทิศเหนือบริเวณหน้าซุ้มประตูเป็นศิลปะเขมรแบบต่าง ๆ  และพบโบราณวัตถุทำจากหินทรายจำนวนมาก  อาทิ ศิวลึงค์  ฐานรูปเคารพศิลาฤกษ์  ธรณีประตู  ประติมากรรมบุคคุล  ชิ้นส่วนประติมากรรม  หินลับ  เครื่องปั้นดินเผา  เครื่องเคลือบ เช่น หม้อ ไห จานมีเชิง  สังข์ดินเผา  เครื่องโลหะและชิ้นส่วนเครื่องโลหะ เช่น ตราประทับทำจากเหล็กหุ้มด้วยสำริด  มีจารึกอยู่ที่ดวงตราเป็นตัวอักษรในพุทธศตวรรษที่ 16   ด้ามมีดทำด้วยเหล็ก  ห่วงเหล็ก  เชิงเทียน  เป็นต้น ที่หน้าเขาน้อยมีการสร้างศาลไว้ เรียกว่า ศาลเจ้าพ่อเขาน้อย หรือ เจ้าพ่อขุนดาบ  และมีการเซ่นไหว้ทุกเดือน 6 และเดือน 12 ของทุกปี  และยังมีประเพณีขึ้นเขาเป็นการนมัสการเจ้้าพ่อทุกปี (คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ, 2545:84)

  ที่ตั้ง    ปราสาทเขาน้อยหรือปราสาทเขาน้อยสีชมพู  ตั้งอยู่บนยอดเขาน้อยสีชมพู หมู่ 1 บ้านคลองน้ำใส ต.คลองน้ำใส อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว  ห่างจากพรมแดนไทย-กัมพูชา ประมาณ 1 ก.ม.อยู่ห่างจากตัวอำเภออรัญประเทศไปทางทิศใต้ประมาณ 12 กิโลเมตร โบราณสถานตั้งอยู่บนยอดเขาน้อยซึ่งเป็นเขาหินปูนสูงจากพื้นประมาณ 130 เมตร มีบันไดทางขึ้น 254 ขั้น แล้วเดินขึ้นต่อไปไม่ไกลก็จะถึงบริเวณตัวปราสาท หรือสามารถไปทางรถโดยผ่านวัดเขาน้อย (สีชมพู) ไปตามทางอ้อมเขาประมาณ 1 กิโลเมตร แล้วเดินเท้าต่อขึ้นไปอีกประมาณ 250 เมตร  

 

การเดินทาง

  จากถนนทหารร่วมจิตร ผ่านวัดชนะไชยศรี ตามเส้นทางหมายเลข 3067 ไปประมาณ 500 เมตร เลี้ยวซ้ายไป 12 กิโลเมตร ผ่านด่านตรวจนาดง วัดป่าอรัญวาสี จะเห็นวัดเขาน้อย (สีชมพู) อยู่ทางขวามือ ขับเลยวัดไปจนถึงทางแยก เลี้ยวขวาอ้อมไปตามทางขึ้นเขาประมาณ 1 กิโลเมตร มีที่จอดรถขนาดพอประมาณ แล้วเดินเท้าต่อขึ้นไปประมาณ 250 เมตร